Nu het eerste decennium van deze nieuwe eeuw voorbij is, zien we langs alle kanten overzichten en lijstjes verschijnen van wat er de voorbije tien jaar gebeurd is. Ook in het pretparkenlandschap is er uiteraard heel wat veranderd. Sommige veranderingen zijn we misschien al lang vergeten, andere nieuwigheden staan nog in ons collectief geheugen gebrand. Daarom presenteert Pretparken.be een artikelreeks over de pretparkgeschiedenis van de voorbije 10 jaar.
Om het overzichtelijk te houden, hebben we het overzicht ingedeeld in 10 delen, voor elk jaar één. Het laatste jaar van de Belgische frank werd er eentje om WOW tegen te zeggen, we zijn dus gekomen aan het jaar 2001.
2001
ThemeParkVision
Patrick en Ron verlaten TPV in 2007. Zonder hen was er geen Pretparken.be, vandaar dat het huidige team hen en alle oude teamleden dankbaar is voor de jarenlange inzet, en probeert verder te bouwen op hun fundamenten.
ThemeParkVision en Rollercoaster Friends, de Belgische achtbaanclub, besluiten in 2001 samen te werken. Het bestuur van RF en TPV meent dat de digitale community van TPV een perfecte tandem kan vormen met de fysische club. Deze samenwerking is tot op de dag van vandaag een feit, al is de scheiding tussen site en club altijd mooi behouden en goed werkbaar.
Six Flags Belgium investeert
Six Flags wil graag meteen indruk maken in het Europese pretparklandschap. Vorig jaar liet de pretparkgigant zich al gelden met een monsterinvestering in Six Flags Holland. In 2001 worden er dan weer talrijke nieuwe attracties toegevoegd in het Belgische park van de groep, dat zijn naam ook wijzigt in "Six Flags Belgium."
De twee opvallendste nieuwigheden zijn wellicht de achtbanen "Weerwolf" en "Cobra". Weerwolf is de eerste en voorlopig enige houten achtbaan in België. Opvallend was dat er niet geopteerd werd voor een Engelse naam, maar dat er gekozen werd voor Loup Garou in het Frans en Weerwolf in het Nederlands. De baan werd gebouwd door Vekoma en is met z’n 1035 meter nog steeds de langste achtbaan in België. Cobra is een klassieke boomerang, zoals er ook in Bellewaerde één staat.
Dat Six Flags vooral bekend staat om thrill, bewijzen ook twee andere grote nieuwigheden: "Buzzsaw" en "Octopus". Er werd echter ook aan de families gedacht. Zo opende ook "Het paleis van de Geest," een mad house, de deuren. Verder openden nog wat kleinere kinder- en familieattracties, waardoor het park er in 2001 heel anders uitzag dan een jaar voordien.
Colossos
In de winter van 2000-2001 keken veel achtbaanfanaten met argusogen naar de ontwikkelingen in Soltau. HeidePark had namelijk beslist om een houten achtbaan te bouwen die hoger, sneller en stijler was dan elke andere houten baan ter wereld, op de in 2000 geopende Son of Beast na. De bouwer van de baan was Intamin en deze paste een nieuw soort bouwprincipe toe. De balken werden in een houtfabriek op maat gezaagd (door middel van lasers). Hierdoor konden grote delen al gefabriceerd worden en was het op de werf in Soltau eigenlijk een beetje zoals met Lego te werk gaan, puzzelen dus. Deze prefab track heeft een aantal grote voordelen. Het kost minder tijd om de baan te bouwen, en daardoor zijn de kosten ook lager. De track en de ondersteuningen passen heel goed, waardoor de bezoekers een heel rustige rit krijgen, vergelijkbaar met een stalen achtbaan. Dit laatste voordeel is voor veel achtbaanfans ook een nadeel, want het neemt de unieke belevenis van een houten achtbaan (het geratel en de rammelende ritjes) weg.
"Colossos" is momenteel de snelste en hoogste houten achtbaan ter wereld, aangezien Son of Beast momenteel uit roulatie is. Met een hoogte van 60 meter en een afdaling van 48.50 meter bereiken de treintjes een topsnelheid van 120km/h. De lay-out is een zogenaamde ‘out and back’ lay-out, waarbij de treinen eerst een aantal heuvels hebben op een recht stuk, dan een lange bocht en daarna opnieuw een aantal heuvels op een recht stuk dat evenwijdig loopt (en er meestal net naast) met het eerste recht stuk.
Expedition GeForce
In het Duitse Holiday Park opent ter ere van de 30e verjaardag van het park de achtbaan "Expedition GeForce." De megacoaster van Intamin is een combinatie van hoogte, snelheid en airtime. Het snelheidsgevoel van de baan wordt bovendien extra gestimuleerd doordat de baan laag bij de grond doorheen de bomen raast.
Expedition Geforce groeit uit tot een monument in het pretparkenlandschap. De baan wordt bekend omwille van zijn unieke first drop. In een drop van 82° maak je een draai van 90°, wat vooral in de laatste karretjes van de trein een spectaculair zweefgevoel oplevert!
De achtbaan wordt door de 'Best Roller Coaster Poll' vier jaar op rij verkozen tot beste stalen achtbaan ter wereld. Dat zal je als bezoeker geweten hebben, want je kanHoliday Park niet bezoeken zonder te zien en horen dat zij ‘Die beste Achterbahn der Welt’ in huis hebben! Volgens veel liefhebbers behoort Expedition Geforce ook nu nog tot de absolute top. In het begin van het seizoen 2010 gebeurde er een ongeval op de achtbaan, waarbij een karretje van de trein ontspoorde. Alle passagiers, waaronder 8 lichtgewonden, werden geëvacueerd en de baan werd gesloten. Tot op vandaag werd de attractie sindsdien niet meer geopend.
Templo del Fuego
Dat een grootse attractie niet altijd een achtbaan moet zijn, bewijst het Spaanse Port Aventura. Zij openen “Templo del Fuego”, een walk through avontuur met tal van special effects. De attractie wordt officieel geopend door de Belgische acteur Jean-Claude Van Damme en het Spaanse topmodel Maria Pineda.
Templo del Fuego situeert zich in de themazone Mexico. De attractie bevindt zich in een Azteekse tempel die goed verscholen ligt in de natuur. De show begint in een kleine zaal, waar je als bezoeker kennis maakt met de archeoloog. Deze probeert de deur te openen van de Sala Prohibida (‘Verboden Zaal’). Als dat eindelijk lukt, wordt er een vloek uitgesproken en betreedt je als bezoeker de grote zaal.
Als de archeoloog de bewaarplaats van de schat betreedt, begint het avontuur pas echt. De tempel wil verhinderen dat zijn rijkdommen gestolen worden en de zaal verandert in één grote vuurtempel. Spektakel verzekerd!
Door de hoge kosten van 500 euro per show, wordt echter al snel beslist om de show enkel te openen in het zomerseizoen en dit tot een bepaald uur.
Get Flash to see this player.
Opening Toverland
April 2001 was een belangrijke maand voor het dorpje Sevenum. Die maand opende het pretpark "Toverland" haar deuren, een volledig nieuw park gericht op een toverwereld. Het park had ervoor geopteerd om 1 grote hal te zetten, het land van Toos, en daarnaast een buitenspeeltuin, de Tovertuin, aan te leggen. Door de meeste attracties in de hal te zetten kon het park 365 dagen per jaar open gaan en heeft het weinig tot geen last van de wisselende weersomstandigheden die we in de Lage Landen kennen. De eerste jaren waren goed en het park trok vooral veel families met kleine kinderen, aangezien de meeste attracties op maat van kinderen zijn gemaakt.
Al na 3 jaar werd een tweede hal geopend, met iets intensere attracties. Er werden ook enkele attracties buiten de hal gelegd, zoals Boosterbike, een nieuw type achtbaan vanVekoma waarbij de gasten als volleerde motorrijders het parcours afleggen.Toverland werd populairder en in 2007 verbaasde het de wereld om de houten achtbaan Troy te openen die gethematiseerd en genoemd is naar de Griekse stad Troje. Verdere investeringen staan op het ambitieuze programma, zoals de bouw van een derde hal en een nieuwe grote attractie.
Brand in Phantasialand
In het Duitse Phantasialand breekt op 1mei 2001 een brand uit ten gevolge van een kortsluiting. De achtbanen “Gebirgsbahn” en “Grand Canyon Bahn” branden volledig uit en ook een gedeelte van China Town wordt verwoest door de vlammen. De 2 banen verdwijnen uit het park en worden in 2003 vervangen door een unieke Rapid River: River Quest.
Hoewel er die dag 20.000 bezoekers in het park waren, waarvan er zich 140 op de attractie in kwestie bevonden, zijn er slechts 54 lichtgewonden gevallen. De slachtoffers waren allen enkel door de rook bevangen. Hoewel er een attractie verloren gegaan is, kan je dus wel stellen dat een veel grotere ramp vermeden is! Het park bleef na dit tragische ongeval enkele weken gesloten om zowel de oorzaak te onderzoeken als het puin op te kuisen.
Opvallend was dat een brandweerkorps van niet minder dan 600 manschappen vrijwel onmiddellijk ter plaatse was. De evacuatie en het blussen verliepen met een verbluffende efficiëntie. Zowel het park als de hulpdiensten verdienen een dikke pluim voor de goede organisatie!
Six Flags blaast 40 kaarsjes uit
In 1961 opende in Arlington, Texas het eerste Six Flags-park, dat toepasselijk "Six Flags Over Texas" gedoopt werd. Het was het begin van een groep die jaarlijks zou groeien tot de pretparkgigant zoals we hem nu kennen.
Uiteraard blaast Six Flags 40 kaarsjes uit in z’n gekende stijl: met de bouw van verschillende nieuwe achtbanen. In z’n thuispark in Texas opent Six Flags de nieuwe hypercoaster Titan. Ook in verschillende andere parken wordt geïnvesteerd.
De kers op de taart wordt echter geplaatst in het paradepaardje van de groep: Six Flags Magic Mountain kondigt aan dat ze in 2001 drie nieuwe achtbanen zullen verwelkomen.
Een kleine nuance is hier echter nodig: Goliath Jr is een vernieuwde versie van Wile E. Coyote Coaster en X zal uiteindelijk pas in 2002 officieel openen. Déjà Vu is dus de enige echte toevoeging voor 2001.
Opening Disney’s California Adventure Park
Maar, dit Disneypark bleek de verwachtingen niet te kunnen inlossen en Disney kreeg kritiek over de opzet van het park. Waarom zouden mensen naar dit park gaan vol met replica’s als ze de originele versies op een paar uur rijden kunnen bezoeken? Disney speelde hierop in en bouwde in 2004 de attractie Tower of Terror, net dezelfde als de versie die in Parijs staat.
Toch was dit alles niet genoeg en bleven de bezoekersaantallen onder de verwachtigen. Daarom besloot men in 2008 om het park uit te breiden met een nieuw themagebied, minder populaire attracties te verwijderen en de andere themagebieden meer op de films en karakters van Disney te richten. Dit alles wordt gerealiseerd op een aantal jaar en is een investering van 1.1 miljard dollar, wat ontzettend veel is voor een park dat nog maar 7 jaar open is. Zo is het Sunshine Wheel veranderd in het Mickey Wheel, wordt de Sunshine Plaza omgetoverd tot Buena Vista Street en krijgt het Hollywood Pictures Backlot een jaren ’30 thematisering.
Dodonpa
Ook in 2001 ging de strijd om de hoogste en/of snelste achtbaan ter wereld verder. In het Japanse Fuji-Q Highland werd op 21 december 2001 "Dodonpa" geopend, de snelste achtbaan ter wereld op dat moment. Deze baan van S&S Power wordt gelanceerd door middel van luchtdruk, terwijl andere constructeurs hydraulische, mechanische of magnetische lanceringen gebruiken. Resultaat is dat de lancering zeer intens is: in 1,8 seconden behaalt het treintje zijn topsnelheid van 172km/h. De G-krachten tijdens deze lancering lopen dan ook op tot 4,3 G.
Uniek aan deze baan is dat de treintjes met pneumatische banden werken, een soort van vliegtuigbanden zeg maar. Bijna alle andere banen (Dodonpa had 1 broertje: Hypersonic XLC) hebben kunststof wielen en geen banden.
Deze baan had het record van snelste achtbaan ter wereld van december 2001 tot de opening van Top Thrill Dragster in Cedar Point op 4 mei 2003. De baan is echter vooral beroemd/berucht geworden omwille van het feit dat ze ruw is, wat vooral te danken is aan het gebruik van de eerder vermelde banden. Dodonpa is momenteel dan ook nog de enige baan van dit type dat operationeel is, Hypersonic XLC is afgebroken in 2007.
Dodonpa is vernoemd naar de noten die Japanse drummers spelen. In de wachtrij hoor je dit afspelen (Do-Don-Pa), wat de spanning en verwachtingen versterkt. Net voor de lancering hoor je een bandje dat alle checkpunten overloopt. Soms worden de gasten verrast door een valse aftelling, waarna de lancering onverwacht gebeurd.
Get Flash to see this player.
Faillissement Vekoma
In april 2001 worden bij de Nederlandse achtbaanbouwer Vekoma ruim 100 van de 350 personeelsleden ontslagen. Dat bleek echter niet voldoende om de financiële problemen op te lossen, want in augustus gaat Vekoma failliet en staan ook de 240 overblijvende personeelsleden op straat.
De reden voor het faillissement is de slechte verkoop van attracties. Bovendien was Vekoma al enkele jaren genoodzaakt om, tegen hoge kosten, veel nieuwe attracties te ontwikkelen. Deze hoge kosten leidden echter nooit tot meer opbrengsten, met een faillissement als logisch gevolg.
Het bedrijf had echter een lange geschiedenis. In 1926 al ontstond Veldkoning, een bedrijf dat zich specialiseerde in ploegen en andere machines voor de landbouw. Het bedrijf groeide en ging zich in de jaren ’50 en ’60 ook specialiseren in staalstructuren voor de mijnbouw en stalen pijpen voor de petrochemie. Veldkoning Machinefabriek werd in die tijd al afgekort tot Vekoma. Toen ook de mijnbouw het slechter ging doen, is Vekoma zich gaan specialiseren in het vervaardigen van pretparkattracties, waarop ze zich vanaf 1983 volledig toelegden. In 2001 bleek dus echter ook deze activiteit niet meer winstgevend en gaat het traditiebedrijf failliet.
Gelukkig wordt er snel een oplossing gevonden. Het duurt geen drie weken vooraleer Vekoma een doorstart neemt en dus opnieuw kan beginnen met het bouwen van achtbanen. In september 2001 wordt het merendeel van de schuldenberg van ruim 30 miljoen gulden (ongeveer 13,6 miljoen euro) betaald door staalconstructiebedrijf Huisman-Itrec. Daardoor komt 80 procent van de Vekoma-aandelen in handen van Huisman. De overige 20 procent blijft in handen van oud-directeur Houben. Het ‘nieuwe’ bedrijf begint te werken met 140 personeelsleden.
Opening Tokyo DisneySea
De opdeling van het park bestaat uit 7 themagebieden of ‘havens’, die allemaal iets met water te maken hebben: Mediterranean Harbor, Mystery Island, Mermaid Lagoon, Arabian Coast, Lost River Delta, Port Discovery en American Waterfront. Gaande van een zuiderse stad, over een mysterieus vulkanisch eiland, tot een Arabisch kustdorpje, alles is tot in de details gethematiseerd. Een aantal ideeën zijn trouwens ‘gestolen’ uit andere Disneyparken, zo heeft Port Discovery veel weg van het Parijse Discoveryland.
Maar naast de prachtige thematisatie zijn de attracties zeker niet van de minste. Zoals reeds gezegd richt dit park zich meer op volwassenen en dat merk je. Journey to the Center of the Earth is een unieke darkride, Indiana Jones Adventure behoort tot de wereldtop en de Aziatische versie van de Tower of Terror is zo mogelijk nog mooier dan de andere versies. Andere attracties als Stormrider, Sinbad’s Storybook Adventure en Aquatopia zijn dan misschien niet de spectaculairste attracties, ze zijn zeker niet slecht. Dit park is een Must-Do voor iedere themapark fanaat, het is allen spijtig dat het zo ver ligt…
Overlijden van twee legendes
Er is echter meer slecht nieuws dan het (bijna-)faillissement van Vekoma. In 2001 moeten pretparkenliefhebbers afscheid nemen van twee legendes in de pretparkenwereld. Zowel Anton Schwarzkopf als Eddy Meeùs komen te overlijden.
Daarnaast was Schwarzkopf ook op een heleboel andere vlakken inventief. Zo staat hij bekend om de eenvoudige lapbar en de compacte maar toch intense kermiscoasters. Zijn bekendste kermiscoaster is ongetwijfeld de ‘Olympia Looping’, een baan die maar liefst 5 keer ondersteboven gaat.
Bij het Belgische publiek is Schwarzkopf vooral gekend door de bouw van Looping Star in Bobbejaanland en Turbine in Walibi.
Eddy Meeùs overleed op zaterdag 24 november. Hij werd 76 jaar oud. De man werd bekend als de stichter van Walibi Wavre.
Reeds op jonge leeftijd trok Eddy Meeùs als landbouwkundig ingenieur naar de Belgische kolonie Congo. Hij specialiseerde zich in het planten van kinabomen. Op een bepaald moment beheerde Meeùs meer dan 35 plantages waar in totaal meer dan 7000 mensen werkten. Dit leverde hem de bijnaam ‘koning van de kina’ op.
Na de onafhankelijkheid van Congo hield Meeùs het echter voor bekeken in Afrika en keerde hij terug naar België. Hij kocht een domein van 42 ha in Wavre, waar hij waterski organiseerde op het meer. Meeùs investeerde in de jaren ’70 echter volop in de bouw van Walibi als pretpark. De rest is geschiedenis.
Deel jouw ervaringen uit het pretparkjaar 2001 met de andere forumleden in dit topic.
Of wilt u liever de andere delen in deze reeks lezen? Klik dan op één van onderstaande jaartallen:
2000 / 2001 / 2002 / 2003 / 2004 / 2005 / 2006
Tekst: ©2010 - Thijs Mertens - Pretparken.be, ©2010 - Michiel De Sutter - Pretparken.be
Bronnen: archief www.pretparken.be, www.rcdb.com,Holiday Park, www.gva.be, www.youtube.com http://schwarzkopf.coaster.net
